Via een wonderlijke samenloop van omstandigheden stuitte ik op het zogenaamde Baba-project dat voor de grote oorlog in Praag werd gerealiseerd. Het gaat in ieder geval om 2 villa’s die door voormannen van het Nieuwe Bouwen begin 19de eeuw werden ontworpen: Adolf Loos, de Weense architect die elke decoratie taboe verklaarde als uiting van decadent burgerdom, maar zoals je op de 2de foto ziet in ieder geval in 1932 een bepaalde vorm van versiering van harte toejuichte; en Mart Stam, laatste foto, een Nederlander, docent bij Bauhaus, uitvinder van de buizenstoel en hardcore communist.

Grappig is natuurlijk ook, dat de meeste architecturale producten die voor 1940 door Nieuw Bouw-adepten en CIAM-mers werden gerealiseerd uit opdrachten van rijken en/of de staat ontstonden, hoewel het doel van deze architecten juist was voor de armen te bouwen en hen via het bouwwerk te inspireren tot het vormen van een nieuwe, socialistische samenleving. Maar ja, bij de arme proletariers was natuurlijk geen cent te halen en architectuur was hen worst. De goedkope eengezins-woningen, die de geëngageerde architecten soms in opdracht van verlichte wooncoporaties of overheden mochten ontwerpen, werden ook zodanig streng vorm gegeven, dat de arme bewoner niets meer aan zijn interieur kon veranderen of toevoegen. Dat heb je als geoordeeld wordt, dat aan je opvoeding en civilisatie nog een en ander mankeert. 

De foto’s zijn van Robert Mulder, Groningen, gemaakt na 1980