Het waren lieve tijden in het begin van ons stadsdeel, dat in 1987 officieel werd geïnstalleerd door burgemeester Van Thijn: een artikel 61 bestuurscommissie met gedelegeerde beleids- en uitvoerende taken. Het is nu vanaf deze week nog altijd een artikel 61 bestuurscommissie maar dan zonder beleidstaken. Het is een soort uitvoerend en adviserend comité voor het Dagelijks Bestuur en de Raad van de Gemeente Amsterdam. Het lijkt een beetje op het oude wijkopbouwwerk, in de Bijlmer uitgevoerd door het Swob, dat ook enkele professionals in dienst had, hoewel met veel minder salaris dan Dalgliesh, Vyent en Jaensch, een ledenraad had en een bestuur van betrokken bewoners, waarvan altijd een aantal namens de politieke partijen, zoals Els Verdonk, het latere db-lid in het stadsdeel. Mart van de Wiel, het latere stadsdeelraadslid,  was een professional bij het Swob, hij was de opbouwwerker.  Het opbouwwerk verdween toen het Stadsdeel een aantal jaren aan de macht was.

Het stadsdeel, althans het apparaat, werd opgezet door de hoge ambtenaar Wicher Nieuwenhuis, een PvdA-man die ooit een vergeefse poging deed wethouder te Amstelveen te worden. Als kwartiermaker van het stadsdeel mocht hij geen stadsdeelsecretaris worden, maar hij deed het toch. En werd het baasje. Aan hem danken we het megalomane monument voor de Bijlmerramp en hij was de aanzet tot Zwart Beraad, toen hij regelde dat de urbanpot voor sociale vernieuwing in de Bijlmer door hem gemanaged zou worden. Het leidde tot een opstand van zwarte raadsleden, ambtenaren en actievoerders als Axwijk, Luqman en Maatrijk, die namens het eigen volk de pot opeisten. Ze kregen inderdaad een aardig deel plus mooi posities. Nieuwenhuis verdween later door gesjoemel met declaraties. Zijn opvolger als (interim) stadsdeelsecretaris, Freek Ossel, werd voor de PvdA wethouder te Amsterdam.

In die begintijd waren er vor het stadsdeel simpele kantoren aan de Bijlmerdreef, waar je altijd zo naar binnen kon stappen om een praatje te maken met ambtenaren of bestuursleden. En je kon de bibliotheek in en de kantine. Dat veranderde toen de bureaucratie toesloeg en teveel duistere types door het gebouw gingen zwerven. Een mooi apparaat was via de brandtrap zo meegenomen. Er kwam stevige beveiliging. Het was ook de tijd van meneer Bosch, een ambtenaar die zonder enige ervaring tot persman was benoemd, en twee andere ambtenaren die de vergunningen moesten regelen en zich dat vak al doende moesten aanleren. Leuk was ook dat de bibliothecaresse van de welzijnsstichting BZO, Berry Groen, op de uitslagenavond van de eerste verkiezingen voor de nieuwe stadsdeelraad, de CPN vertegenwoordigde met een lullig spandoek en nog een ander overgebleven lid van de ooit roemruchte partij: Ria Barendse, secretaresse bij het opbouwwerk, de Swob. De CPN won die dag een zetel en Berry werd er db-er mee. Het werd een opstapje naar een carrière als burgemeester in Oostzaan en tot slot in Uithoorn.  Peter Litjens van de VVD was later de andere die het van db-er tot burgemeester schopte.

Peter hoorde ook tot de categorie gemakkelijk benaderbare, slimme en handig pratende politici, zoals voor hem andere VVD-ers als Eric v.d. Burg (van 2010-2014 wethouder te Amsterdam, daarvoor en daarna? fractievoorzitter van de partij), Mark v.d. Horst (later wethouder te Amsterdam),   en na hem Emile Jaensch. En dan waren er in het begin de charmante en integere homoseksuelen van D66, waarvan ik helaas de namen niet meer kan herinneren. Beiden op redelijk jonge leeftijd gestorven.

De PvdA leverde ook een wethouder, Hannah Belliot, ongetwijfeld de meest charismatische van allen, die haar post vooral dankte had aan het Zwart Beraad en Wouter Gortzak, toenmalig fractievoorzitter. Zij was de Black Queen, hoewel Elvira Sweet, haar opvolger en ook PvdA, veel in het werk stelde om de waarlijke zonnekoningin te worden. Ze leverde vreselijke speeches af,  met een bijna niet te harde doch ook komische knauw-stem.

We hadden ook dorpsidioten in onze  stadsdeelraad: Makdoembaks en Maatrijk, en ernstig geflopte bestuurders als Neslo en Esajas.

En we hadden 20 jaar Mart van de Wiel, de man die een afscheidsinterview kreeg in Het Parool van 3 april 2014. De man die ooit lid werd van D66 omdat dat de snelste weg naar het db-lidmaatschap was en zich ook prompt kandidaat stelde, toen hij net in de raad zat,  samen met Emile Esajas, ook een nieuwkomer, en het aftredende D’66 bestuurslid, waarvan we de naam dus kwijt zijn. De db-er werd Emile, dankzij  andere D66-raadsleden, even zwart als Emile, en lid van een partij die door Surinamers was gekaapt. Na een paar maanden was Emile weg.

De suri-kaap was de belangrijkste reden dat Leefbaar Zuidoost werd opgericht, een partij die zich later omdoopte tot Onafhankelijk Zuid Oost (OZO), en ondanks een alliantie met D66 in de afgelopen 4 jaren weinig deuken in de boter wist te slaan.  En al die jaren was Mart onvermoeid bezig om db-lid te worden (hoewel hij dat in Het Parool ontkent), maar de PvdA moest hem niet. Hij had niet alleen veel kritiek, maar was ook een nogal valse stokebrand. Hij miste vooral inh0ud, was geen spreker, geen schrijver, geen begeesteraar. Hij was vooral ambitieus, terwijl compaan Wim Mos (eveneens ex D66), ook geen spreker, maar wel een schrijver, het intellect vertegenwoordigde. Allebei geen charisma, en zonder echte achterban of partij. Nee, Mart wist de politiek niet op te schudden en wellicht dacht hij ooit terug aan zijn vergeefse poging het volk mee te krijgen in zijn actie tegen de Bijlmersloop, in ’92, dat eindigde in een miezerige optocht over de Bijlmermeer, met onder meer een tiental betaalde Suri-boys van Ganzenhoef.

Op foto: Elvira Sweet met Mario Hupsel, beiden toen werkzaam bij de welzijnsclub BZO, zij als baas jongerenwerk, hij als jongerenwerker.