In de Bijlmer zoemen altijd berichten rond over vriendjespolitiek en het kapen van subsidie opbrengende ideeën. Het gebeurt in name in Surinaamse kringen. Het is al bijna zo oud als de Bijlmer zelf. Het leidde zelfs ooit tot een publieke doodsbedreiging aan het adres van stadsdeelsecretaris Hugo Fernandes. De bedreiger was een ‘landgenoot’ die Fernandes ervan betichtte dat hij via een spookorganisatie zijn door het stadsdeel gesubsidieerde project had ingepikt.
En zo zullen er ook vraagtekens zijn gezet toen Orville Breeveld, een professioneel gitarist, als zoon van ‘oud-burgemeester’ Hannah Belliot enkele jaren terug een aardige subsidie verwierf voor zijn muziekfestival en in 2012 zo’n 20.000 euro ontving voor zijn project ‘Vitamine V’, bedoeld om Surinaamse-creoolse vaders te verleiden eindelijk een goede papa te worden. Een zaak waarmee zijn moeder zich al jaren bezig hield. Na 2012 kwam de beschuldiging van Orville, dat ‘Vitamine V’ was ingepikt en gekopieerd door stadsdeel-ambtenaren, die er D.A.D. (Dedicated Active Dad) van maakten.
Hetzelfde zou gebeurd zijn met het project Health Battle zuidoost van Ingrid Sijmons.
De affaire Kansrijk was geboren, hoewel die pas in 2015 tot een echte uitbarsting kwam. Het Parool dook er bovenop. Op 4 maart 2015 een verhaal over Orville en Ingrid en op 21 maart de ‘bewijsvoering’, dat de grote manipulator achter Kansrijk de van origine Ghanese topambtenaar Eddy Adusai was. Hij zou Kansrijk misbruiken om Ghanese belangen in Zuidoost te behartigen.
Een dik jaar later hield Kansrijk op te bestaan en groeide Kansrijk uit tot een politiek breekijzer. De Christen Unie trok zijn gedoogsteun aan de regerende coalitie in, Groen Linkser Iwan Leeuwin stapte uit zijn partij, en de net benoemde D66 ‘wethouder’ Remco van Dijk leverde na zes weken zijn goed betalende, politieke baan in, omdat het stadsdeel-bestuur in het geheel geen onderzoek naar Kansrijk wenste, want er was helemaal niets aan de hand. En toen zei tenslotte het gemeentebestuur, dat er wel degelijk een onderzoek moest komen.
Dat onderzoek is er nu, per 13 september 2017: Onderzoek organisatie en werking Kansrijk, in opdracht van de stadsdeelsecretaris van Zuidoost en uitgevoerd door IdeeVersa/Elma van de Mortel.
Conclusie: Er is wat op aan te merken, vooral wat betreft communicatie en lange termijn beleid, maar Kansrijk was succesvol in zijn werk en maakte bijna geen financiële fouten. Helaas werd de financiële verantwoording de laatste jaren niet ondergebracht in een eigen jaarverslag, maar verspreid opgevoerd in de totale kosten en baten, en werd voor de buitenstaander onduidelijk wat er met het geld van Kansrijk gebeurde, wat weer veel vermoedens van corruptie opleverde. Bovendien, zo stelt het onderzoek, zijn er geen projecten zoals Vitamine V en Health Battle gekopieerd en ingepikt. Dat idee van copy-jatterij was alleen maar het gevolg van een niet zo handige communicatie en dat was allemaal al eerder vastgesteld in een ander onderzoek. En zo concludeerde Het Parool op 15 september jl.: Onderzoek is mosterd na de maaltijd.
Kansrijk was een aparte ambtelijke organisatie binnen het Stadsdeel dat vanaf 2009 de armoede problematiek probeerde te bestrijden, te beginnen met het opsporen van mensen met schulden en andere problemen en daarvoor ging men huis-aan-huis. Het werkte samen met organisaties als Madi (schuldhulp-verlening) en de wbv’s Ymere plus Rochdale, die hun probleem met slechte huur-betalers hoopten op te lossen. Kansrijk bood ook cursussen aan, bijvoorbeeld om te leren budgetteren en te leren fietsen (op initiatief van de Ghanese Frimpong en o.a. met docent Hans Mooren, voorzitter van Groen Links). Dit waren de kernprojecten. Projecten als Vitamine V kwamen erbij via andere afdelingen in het Stadsdeel en kan je kenschetsen als zijnde van toegevoegde waarde.
Dat er nauwelijks iets onoirbaars boven tafel is gekomen kan en zal de waarheid zijn, want er geen enkel bewijs, dat op het tegendeel wijst. Dat ligt echter ook aan het onderzoek. Er is vooral gekeken of Kansrijk binnen de regelgeving opereerde en voldeed aan de gestelde doelen. Zie ook de titel van het onderzoek, lees deze opmerking: doel onderzoek is lessen te trekken voor de toekomst van het stadsdeel, en kijk naar de titel van de opdrachtgever. Besef dus dat uiteindelijk de opdrachtgever, de belang hebbende partij, de reikwijdte en invulling van de opdracht en het onderzoek bepaalt. Er is niet voor niets voor een onderzoek gekozen, dat Kansrijk slechts op een bepaalde manier toetst: haar werking en methodiek. Er is er niet voor gekozen om het werkelijke succes of falen van de club aan een diepgaand onderzoek te onderwerpen. Hoeveel mensen zijn daadwerkelijk uit de schulden gekomen en hebben daar na jaren nog profijt van. Hoeveel mensen zijn niet door de deurwaarder uit hun huis gezet en hebben leren budgetteren. En hoeveel mensen hebben echt leren fietsen en gebruiken nu dagelijks een fiets, die ze bovendien gratis van Kansrijk kregen.: allemaal bedoeld om hen gezonder en beweeglijker te maken en hen goedkoop vervoer te bezorgen. Je ziet nog steeds mensen in gele hesjes oefenen op fietsen (want deze cursus draait gewoon door), maar wie heeft er al een Ghanese dame op een fiets met boodschappentas gezien. Staat de fiets in een schuur, is ie weggeven of gewoon verkocht?
Er is er door de gemeente en het stadsdeel cq de stadsdeelsecretaris evenmin voor gekozen om de veronderstelde vriendjespolitiek en belangenverstrengeling rond Kansrijk (en zo nodig andere projecten in Zuidoost) nauwgezet onder het vergrootglas te plaatsen. Welke aangebrachte projecten werden opzij gezet, welke kregen de voorkeur, wie was de indiener. Van wie kwam het initiatief tot een project, – Kansrijk, andere afdeling Stadsdeel of een stichting –, hoe werd de begroting opgesteld en hoe werden de uiteindelijke baten en lasten beoordeeld.
En dit allemaal niet wetende, rest ook ons de conclusie: niets aan de hand, goed werk, Stadsdeel, maar waarom weigerde u ooit elk onderzoek?